Statystyki pokazują, że w Polsce rocznie 18 tysięcy Polek dowiaduje się o tym, że ma raka piersi, a blisko 6 tysięcy umiera z powodu tej choroby. Te wysokie liczby można jednak zmniejszyć, nowotwór wykryty we wczesnym stadium jest uleczalny. Badanie mammograficzne oraz samobadanie mogą uratować Ci życie. Sprawdź, w jaki sposób możesz kontrolować swoje zdrowie.
Badanie mammograficzne – dlaczego warto je zrobić?
Rak piersi to najczęstszy nowotwór, który występuje u kobiet. W grupie ryzyka są głównie panie około 50 roku życia, jednak nie jest to reguła. Coraz częściej rak piersi dotyka też zupełnie młode kobiety. To nowotwór w dużym procencie uleczalny – warunkiem jest rozpoznanie choroby we wczesnym stadium. Możesz ją wykryć na 2 sposoby – pierwszym z nim jest badanie mammograficzne, drugim samobadanie. W ten sposób możesz nie tylko uratować swoje życie, ale istnieje też spora szansa, że unikniesz mastektomii.
Nie ignoruj więc swojego zdrowia i regularnie się badaj. Zachęcamy Cię nie tylko do kontrolowania swojego stanu poprzez samobadanie, ale też badanie mammograficzne. Co prawda oficjalnie październik jest miesiącem walki z rakiem, ale już teraz mammobusy jeżdżą po Polsce. Sprawdź harmonogram postoju mammobusu.
Częstotliwość badań mammograficznych zależna jest od wieku. Między 35 a 39 rokiem życia należy wykonać jedną mammografię. Z kolei wszystkie kobiety między 40 i 49 rokiem powinny zapisać się na badanie nie rzadziej niż co 2 lata, między 50 i 60 powtarzalność zwiększa się już do jednego roku. Powyżej 60 roku życia badanie powinno przeprowadzać się według zaleceń lekarza (w większości przypadków jest to co 1-1,5 roku).
Badaj się także w domu
Samobadanie umożliwia wcześniejsze wykrycie raka piersi, dzięki czemu może uratować nawet życie. Każda kobieta powinna zacząć kontrolę swoich piersi już od 20 roku życia -przynajmniej raz w miesiącu (najlepiej w tydzień po miesiączce, gdy piersi nie są wrażliwe lub obrzmiałe). Panie, które przeszły okres przekwitania, powinny wykonywać badanie w te same dni każdego miesiąca. Co ważne, po ukończeniu 30 lat należy zgłaszać się do lekarza na badanie piersi przynajmniej raz w roku, nawet w przypadkach, gdy kobieta nie odczuwa żadnych dolegliwości.
Jeżeli zauważysz u siebie następujące objawy, powinnaś niezwłocznie zapisać się na wizytę u lekarza:
- zmiany w kształcie piersi lub ich położeniu, np. uniesie piersi ku górze;
- zmarszczenie, wciągnięcie skóry lub zmianę jej koloru na piersi;
- wciągnięcie brodawki sutkowej, zaczerwienie lub owrzodzenie, a także pomarańczowe zabarwienie;
- wydzielinę z brodawki sutkowej (surowiczą lub zabarwioną krwią);
- guzek lub stwardnienie, które różni się wyraźnie swoją konsystencją od otoczenia;
- powiększenie węzłów chłonnych pod pachą.
Pamiętaj, nie każdy guzek, stwardnienie, a nawet zmiany skórne muszą oznaczać raka piersi. Warto jednak zgłosić się do lekarza, ponieważ bardzo często te objawy okazują się zmianą zapalną lub nowotworem łagodnym, która w przyszłości może przekształcić się w nowotwór złośliwy.
Jak badać swoje piersi?
W pozycji stojącej:
- Stań przed lustrem i dokładnie obejrzyj piersi, trzymając ręce wzdłuż ciała.
- Powtórz czynność, trzymając ręce uniesione w górę.
- Przyjmij teraz pozę, w której ręce będziesz mieć mocno wsparte na biodrach. Obejrzyj pierś, zwracając uwagę na:
- zmiany w kształcie piersi lub ich położeniu, np. uniesie piersi ku górze;
- zmarszczenia, wciągnięcia lub zmiany koloru skóry piersi;
- wciągnięcia, zaczerwienienia, owrzodzenia brodawki sutkowej lub jej pomarańczowe zabarwienie.
- Unieś zgiętą w łokciu prawą rękę, połóż ją z tyłu głowy, a lewą ręką badaj prawą pierś. By zbadać lewą pierś, unieść zgiętą w łokciu lewą rękę i połóż ją z tyłu głowy.
- Badając piersi, trzymaj płasko palce i lekko naciskaj, zataczając koła na piersi zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Zacznij od miejsca, gdzie mogłaby być godzina 12. Zakreśl pełne, największe koło, a potem dwa mniejsze coraz bliżej środka. Przeprowadzając badanie, zwróć uwagę na to, czy na piersi nie występuje guzek lub stwardnienie, które różni się wyraźnie swoją konsystencją od otoczenia.
- Zbadaj brodawkę sutkową delikatnie, ściskając ją kciukiem i palcem wskazującym. Obserwuj, czy nie wydobywa się z niej wydzielina surowizna lub zabarwioną krwią.
W pozycji leżącej:
- Połóż się na wznak, włóż poduszkę lub złożony ręcznik pod prawy bark, a prawą rękę pod głowę. Trzymając palce lewej ręki płasko i lekko naciskając, zataczaj koła na prawej piersi zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Zacznij od miejsca, gdzie mogłaby być godzina 12. Zakreśl pełne, duże koło, a następnie zrób dwa mniejsze, zbliżając się bliżej środka – tak jak w pozycji stojącej w punkcie 5.
Zbadaj każde miejsce wraz z brodawką sutkową – tak jak w punkcie 6.
Aby zbadać lewą pierś, włóż poduszkę lub złożony ręcznik pod lewy bark, a lewą rękę pod głowę. Prawą ręką badaj lewą pierś, wykonując wszystkie czynności jak w przypadku prawej piersi.
- Na samym końcu sprawdź stan węzłów chłonnych pod pachą. W pozycji leżącej na znak połóż lewą rękę wzdłuż ciała, prawą zbadaj lewą pachę. W odwrotnym ułożeniu zbadaj prawą pachę. W trakcie badania zwróć uwagę na to, czy węzły chłonne nie są powiększone.