Skip to content
W tym sezonie dyniowym miłośnicy dyni na całym świecie z niecierpliwością czekają na dyniowe żniwa, mając pod ręką mnóstwo przepisów na dynie. Można znaleźć wiele różnych odmian dyni, wszystkie do różnych celów i o innych smakach; jest tradycyjna dynia cukrowa, dynia na placki, dynie ozdobne i wiele innych!
Fakty o dyni
Dynia jest owocem dużego pnącza – dyni zwyczajnej. Dynia ma zwykle pomarańczowy kolor, ale może być biała, zielona i żółta.
Dynie są bardzo bogate w olej z pestek dyni. Pestki dyni zawierają szereg witamin i minerałów, w tym witaminę A, B1, B2, B3, C, D, E i K oraz mangan. Dynia zawiera również szeroką gamę przeciwutleniaczy.
Dynia była pierwotnie uprawiana przez rdzennych amerykańskich Indian. Uprawiano ją dla jej owoców i nasion, które były zjadane lub mielone na mączkę. Dynia nie była wykorzystywana do celów spożywczych aż do około 18 wieku, kiedy rolnicy zauważyli, że gleba pod uprawę innych roślin stała się uboga z powodu cykli sadzenia praktykowanych przez rdzennych Amerykanów, które pozbawiły glebę azotu.
Odmiany dyni
Istnieją odmiany dyni hodowane dla wygody, odmiany dyni hodowane ze względu na wartości odżywcze, odmiany dyni hodowane dla przemysłu dekoracji dyni, odmiany dyni hodowane do produkcji placka z dyni.
Dynia olbrzymia
Dynia olbrzymia jest dość wymagająca. Przede wszystkim jest rośliną ciepłolubną i potrzebuje dużo słońca przez cały sezon wegetacyjny. Należy zadbać o to, aby gleba była żyzna, bogata w składniki pokarmowe, przepuszczalna i wilgotna. Dynia olbrzymia uprawiana jest jako warzywo jadalne, a od wielu lat hodowcy rywalizują o to, kto wyhoduje największy okaz (największa udokumentowana w 1993 roku dynia ważyła 379 kg!). Oprócz owoców można jeść także kwiaty dyni – dodaje się je do sałatek lub smaży w cieście (np. do naleśników).
Dynia hokkaido – Uchiki Kuri
Dynia Hokkaido to mniej znana dynia, którą szefowie kuchni zaczynają częściej wykorzystywać ze względu na jej mniejszy rozmiar, ale wciąż ma ten sam niesamowity smak.
Dynia Hokkaido, znana również pod japońską nazwą Uchiki Kuri, w ostatnich latach zyskuje coraz większą popularność wśród szefów kuchni, ponieważ jest mniejsza od przeciętnej dyni (waży od 1 do 3 kg), słodka, o pomarańczowo-czerwonym miąższu i kasztanowym smaku. Dietetycy zachęcają do wprowadzenia jej na stałe do swojego jadłospisu ze względu na niską kaloryczność i liczne wartości odżywcze. Floryści, dekoratorzy i miłośnicy Halloween wykorzystują dynię w jesiennych kompozycjach i dekoracjach świątecznych.
Dynia piżmowa
Dynia piżmowa jest zimowym kabaczkiem i należy do rodziny dyniowatych. Jest to stosunkowo nowa odmiana o zwartych, prostych szyjkach. Dynia piżmowa jest obecnie jedną z najpopularniejszych nowoczesnych odmian na rynku, ponieważ dzięki cienkiej skórce, gęstemu miąższowi i małemu otworowi na nasiona podczas gotowania powstaje niewiele odpadów.
Dynia butternut
Butternut to jedna z najciekawszych odmian dyni piżmowej. Wyróżnia się oryginalnym kształtem owoców, które pojawiają się dość późno, ale są niezwykle smaczne i aromatyczne. Stanowi ciekawą alternatywę dla standardowych odmian dyni olbrzymiej. Rośliny dyni butternut są bardzo żywotne we wzroście i mają tendencję do rozprzestrzeniania się. Owoc ma kształt dzwonka, miąższ w środku jest koloru żółtego i ma bardzo charakterystyczny, przyjemny zapach. Komora nasienna jest niewielka, a dynie są całkowicie wypełnione miąższem, który ma doskonały smak.
Dynia makaronowa
Dynia makaronowa jest odmianą dyni zwyczajnej. Do uprawny potrzebuje nasłonecznienia i dobrego nawodnienia. Wymaga gleby ciepłej, przepuszczalnej, umiarkowanie ciężkiej, zasobnej w próchnicę i niekwaśnej. Nie wymaga szczególnej pielęgnacji, jest odporna na choroby i szkodniki. Może być przechowywana przez kilka miesięcy w chłodnym, suchym miejscu. W Polsce jest mało znana, choć dobrze udaje się w polskich warunkach klimatycznych. Dynia makaronowa wyróżnia się także delikatnym smakiem, a niektóre odmiany mają lekko melonowy aromat.
Dynia ozdobna
Dekoracyjne dynie to kreatywny sposób na ożywienie przestrzeni z sezonowym akcentem. Jeśli szukasz kreatywnej inspiracji, jak udekorować swoją własną dynię, nie szukaj dalej. Istnieje wiele pomysłów, które sprawią, że Twoja dynia będzie idealna na każdą okazję i w każdym stylu. Dzieci są bardzo podekscytowane dekorowaniem swoich dyń na Halloween. Są tak kupnem dyni, narysowaniem na niej strasznych twarzy czarnym magicznym markerem, wyrzeźbieniem w niej wzorów za pomocą łyżki i dodaniem świeczki, aby dopełnić swoje arcydzieło.
Dynia muscat
We Francji stosunkowo niedawno wychodowano nową odmianę dyni. Odmiana ta, znana jest jako Muscat de Provence, dynią prowansalską, francuską lub muszkatułową. Może ważyć do około 15 – 20 kg. Skórka jest gruba i w zależności od stopnia dojrzałości przybiera barwę od szarej do ciemnozielono-piaskowej, brudnopomarańczowej. Miąższ jest delikatny, lekko słodki i włóknisty, a jednocześnie jędrny i soczysty, o intensywnym pomarańczowym kolorze i lekko słodkim smaku.
Dynia zwyczajna
Dynia zwyczajna jest rośliną jednopienną, która ma wysoką wartość odżywczą i może być uprawiana na wiele różnych sposobów. Aby uprawiać te rośliny, gleba musi być przepuszczalna, a temperatura powinna wynosić około 25 stopni Celsjusza. W optymalnych warunkach wzrostu od zasadzenia do zbioru dojrzałe dynie potrzebują około 75-100 dni. Dynia zwyczajna ma wysoką wartość odżywczą, zawiera duże ilości karotenu i witamin z grupy B.
Dynia nelson
Nelson jest odmianą charakteryzującą się bardzo dobrą odpornością na dłuższe przechowywanie. Szary kolor skórki sprawia, że jest łatwa do obierania, zarówno mechanicznego jak i ręcznego, gdyż łatwo jest odróżnić granice między miąższem a skórką. Jest to dość uniwersalna dynia. Doskonale nadaje się zarówno do zrobienia zupy, jak i do pieczenia i przygotowania placków.
Dynia bambino
Dynia Bambino to wczesna odmiana o wysokiej plenności. Pędy osiągają nawet ponad 10 m długości. Dynia Bambino charakteryzuje się wysoką zawartością karotenu i witaminy C. Ma bardzo duże, pomarańczowe owoce, które doskonale nadają się do zup i ciast. Najlepiej nadaje się do bezpośredniego spożycia, mrożenia i przetworów, gdzie zachowuje swój kolor i wartości odżywcze. Bardzo dobrze się przechowuje, może przetrwać nawet kilka miesięcy po zbiorze. Na jednej roślinie pojawia się kilka owoców, które są lekko spłaszczone, kuliste w kształcie, czasem lekko wydłużone. Owoce osiągają wagę do 50 kg i wyróżniają się niezwykłym smakiem.
Dynia figolistna
Dynia figowa ma liście, które przypominają liście drzewa figowego, czemu zawdzięcza swoją nazwę. Owoc ma około 15-20 cm długości i waży 1,5-2,5 kg. Ma owalny kształt, jest nieco dłuższy niż szeroki i ma jadalny miąższ, który można ugotować jak cukinię lub zamarynować w occie z cukrem, goździkami i cynamonem. Przetworzone dynie figowe wykorzystuje się do produkcji żywności – robi się z nich słodycze, napoje bezalkoholowe i alkoholowe. Można nimi również zastąpić makaron we wszelkiego rodzaju potrawach. Okres przydatności do spożycia dyni figowej liściastej wynosi nawet do 3 lat.
Dynia żołędziowa
Najpopularniejsza odmiana jest ciemnozielona z zewnątrz, często z pojedynczą pomarańczową plamką z boku lub na górze, ale pojawiły się nowsze odmiany, w tym odmiany dyni, które są białe. Jak sama nazwa wskazuje, kształtem przypominają żołędzie. Dynie żołędzie ważą zazwyczaj około jednego kilograma. Nasiona dyni żołędziowej w Ameryce często są spożywane po uprzednim upieczeniu.
Właściwości dyni
Dynia jest doskonałym źródłem niektórych niezbędnych witamin i minerałów, w tym potasu, witaminy A, witaminy C, miedzi, manganu, magnezu, błonnika i kwasu tłuszczowego omega-3. Zawiera również około 90% wody, która zapewnia odpowiednie nawodnienie organizmu. Pestki dyni są również doskonałym źródłem cynku i kwasów tłuszczowych omega-6, które są niezbędne dla organizmu w celu wspierania zdrowia.
Indeks glikemiczny dyni
Indeks glikemiczny (IG) jest miarą jakości węglowodanów w żywności. Zdrowe węglowodany mogą pomóc w utrzymaniu prawidłowego poziomu cukru we krwi i przyczynić się do pozytywnego nastroju, energii i witalności. Żywność zawierająca węglowodany, które są wysoko w skali IG, może powodować wysoki poziom cukru we krwi, co prowadzi do głodu i spadku energii. Pokarmy o niskim indeksie glikemicznym, takie jak dynia, są trawione powoli, co pozwala dłużej czuć się sytym.
Dynia ma wysoki indeks glikemiczny, jednak składa się w 90% z wody. W 100 g zawiera nie więcej niż 10% węglowodanów, co oznacza, że jej ładunek glikemiczny jest niski.